Ο ΕΛΥΤΗΣ, Ο ΡΙΤΣΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΝΟΜΠΕΛ
Επειδή το βλέπω να γράφεται ξανά και ξανά πως το 1978 είχε προταθεί στον Ρίτσο και στον Ελύτη να μοιραστούν το Νόμπελ και αρνήθηκαν και οι δύο, έχω να πω πως σε ό,τι με αφορά δεν υπάρχει ίχνος αλήθειας σε αυτό.
Κατ' αρχάς το Νόμπελ δόθηκε στον Ελύτη το 1978. Ο Ρίτσος πέθανε το 1990 και ο Ελύτης το 1996. Από το 1978 μέχρι το 1990 ή ακόμα και το 1996, γιατί ο έχων την πληροφορία δεν την κοινοποιούσε αλλά περίμενε να πεθάνουν και οι δύο ποιητές για να αναφέρει την "άρνησή" τους;
Για τον Ελύτη δεν ξέρω να πω, μπορεί να μιλήσει εάν θέλει η κυρία Ιουλίτα Ηλιοπούλου.
Θα πω όμως για τον Ρίτσο.
Δεν υπάρχει ούτε μία περίπτωση στο εκατομμύριο να του έγινε τέτοια πρόταση και να αρνήθηκε.
Πρώτον γιατί εκτιμούσε τον Ελύτη ως ποιητή, και τόσο το τηλεφώνημα που έκανε στον Ελύτη όταν έγινε γνωστή η βράβευση, όσο η δήλωσή του “Η απονομή του βραβείου Νόμπελ στον μεγάλο μας Έλληνα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη δεν είναι μία τιμή προς τον Ελύτη, αλλά μία τιμή προς το ίδιο το Νόμπελ.” όταν ο ο Ελύτης πήρε το Νόμπελ, καθώς επίσης και η συμμετοχή του στις τιμητικές εκδηλώσεις που έγιναν στην Αθήνα (υπάρχει η γνωστή φωτογραφία με Ελύτη, Ρίτσο, Θεοδωράκη, Κατράκη), δείχνουν καθαρά την εκτίμησή του αυτή.
Δεύτερον γιατί ήταν άρχοντας και μια τέτοια άρνηση θα έδειχνε μικρότητα. Εδώ δεν είχε αντίρρηση να μοιραστεί το Α' Κρατικό Βραβείο Ποίησης το 1956 με τον Άρη Δικταίο και θα είχε αντίρρηση να μοιραστεί το Νόμπελ με τον Ελύτη!
Τρίτον γιατί ήταν εξαιρετικά περήφανος άνθρωπος, που δεν θα ανεχόταν να υπάρχει έστω και μια υπόνοια μικρότητας σε ό,τι αφορούσε τις ενέργειές του.
Τέταρτον γιατί δεν υπάρχει ούτε ένα μέλος της οικογένειάς μας, ούτε ένας φίλος του, ούτε ένας γνωστός του που να έχει ακούσει κάτι τέτοιο και θεωρώ πραγματικά απίθανο να του είχε γίνει μια τέτοια πρόταση, να την είχε αρνηθεί, και να μην το είχε κουβεντιάσει με τη μητέρα μου ή με μένα ή με τους στενούς του φίλους ή με τους εκδότες του. Μια τέτοια πληροφόρηση δεν είναι προσωπικό μυστικό που το παίρνεις στον τάφο μαζί σου, όταν μάλιστα έχει γίνει "επισήμως" η πρόταση και άρα είναι ευρέως γνωστή. Προφανώς όμως τέτοια πρόταση δεν έγινε και για τούτο δεν ήταν και "ευρέως γνωστή".
Κατ' αρχάς το Νόμπελ δόθηκε στον Ελύτη το 1978. Ο Ρίτσος πέθανε το 1990 και ο Ελύτης το 1996. Από το 1978 μέχρι το 1990 ή ακόμα και το 1996, γιατί ο έχων την πληροφορία δεν την κοινοποιούσε αλλά περίμενε να πεθάνουν και οι δύο ποιητές για να αναφέρει την "άρνησή" τους;
Για τον Ελύτη δεν ξέρω να πω, μπορεί να μιλήσει εάν θέλει η κυρία Ιουλίτα Ηλιοπούλου.
Θα πω όμως για τον Ρίτσο.
Δεν υπάρχει ούτε μία περίπτωση στο εκατομμύριο να του έγινε τέτοια πρόταση και να αρνήθηκε.
Πρώτον γιατί εκτιμούσε τον Ελύτη ως ποιητή, και τόσο το τηλεφώνημα που έκανε στον Ελύτη όταν έγινε γνωστή η βράβευση, όσο η δήλωσή του “Η απονομή του βραβείου Νόμπελ στον μεγάλο μας Έλληνα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη δεν είναι μία τιμή προς τον Ελύτη, αλλά μία τιμή προς το ίδιο το Νόμπελ.” όταν ο ο Ελύτης πήρε το Νόμπελ, καθώς επίσης και η συμμετοχή του στις τιμητικές εκδηλώσεις που έγιναν στην Αθήνα (υπάρχει η γνωστή φωτογραφία με Ελύτη, Ρίτσο, Θεοδωράκη, Κατράκη), δείχνουν καθαρά την εκτίμησή του αυτή.
Δεύτερον γιατί ήταν άρχοντας και μια τέτοια άρνηση θα έδειχνε μικρότητα. Εδώ δεν είχε αντίρρηση να μοιραστεί το Α' Κρατικό Βραβείο Ποίησης το 1956 με τον Άρη Δικταίο και θα είχε αντίρρηση να μοιραστεί το Νόμπελ με τον Ελύτη!
Τρίτον γιατί ήταν εξαιρετικά περήφανος άνθρωπος, που δεν θα ανεχόταν να υπάρχει έστω και μια υπόνοια μικρότητας σε ό,τι αφορούσε τις ενέργειές του.
Τέταρτον γιατί δεν υπάρχει ούτε ένα μέλος της οικογένειάς μας, ούτε ένας φίλος του, ούτε ένας γνωστός του που να έχει ακούσει κάτι τέτοιο και θεωρώ πραγματικά απίθανο να του είχε γίνει μια τέτοια πρόταση, να την είχε αρνηθεί, και να μην το είχε κουβεντιάσει με τη μητέρα μου ή με μένα ή με τους στενούς του φίλους ή με τους εκδότες του. Μια τέτοια πληροφόρηση δεν είναι προσωπικό μυστικό που το παίρνεις στον τάφο μαζί σου, όταν μάλιστα έχει γίνει "επισήμως" η πρόταση και άρα είναι ευρέως γνωστή. Προφανώς όμως τέτοια πρόταση δεν έγινε και για τούτο δεν ήταν και "ευρέως γνωστή".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου